پمپ های آتش نشانی
بوستر پمپ های آتشنشانی استاندارد
بوستر پمپ های آتشنشانی استاندارد
خصوصیات بوستر پمپ های آتشنشانی
اساس بوستر پمپ های آتشنشانی
برخی از اصول بنیادین بوستر پمپ های آتش نشانی عبارتند از:
-
انتظار می رود که این بوستر پمپ ها فشاری معادل ۱۴۰-۱۲۰ درصد نامی خود را (در شرایط نرخ جریان صفر) ایجاد کنند.
-
نقطه نامی بوستر پمپ، فشار و جریان معادل ۱۰۰ درصد فشار و جریان نامی را ایجاد می کند.
-
بیشترین نرخ جریان مورد انتظار از یک بوستر پمپ آتش نشانی، نرخ جریانی معادل ۱۵۰ درصد نرخ جریان نامی در فشاری معادل ۶۵ درصد فشار نامی است.
ویژگی های این سه مولفه، به تعریف منحنی مشخصه بوستر پمپ برای یک بوستر پمپ آتش نشانی خاص کمک می کنند.
اندازه مناسب یک بوستر پمپ آتشنشانی چقدر است؟
پاسخ های فراوانی برای این پرسش وجود دارد ولی بیشتر متخصصان معتقدند که یک بوستر پمپ آتشنشانی باید به اندازه ای بزرگ باشد که بتواند آب کافی (جریان و فشار) برای بیشترین جریان مورد انتظار از هر اسپرینکلر منفرد یا یک سیستم سیلابی همچنین یک مقدار اضافه (شیلینگ آتشنشانی) برای نیازهای اطفاء حریق، را تامین کند.
متریال بوستر پمپ های آتشنشانی از چه نوع است؟
پوسته بوستر پمپ ، با توجه به فشار کاری بوستر پمپ، پوسته بوستر پمپ ممکن است تحمل کند از نوع چدن خاکسری GG 25،GGG 40، چدن نشکن، برنز و یا استنلس استیل ریخته گری شده است
پروانه
بر طبق استاندارد NFPA 20 و UL 448-FM 1311، پروانه بوستر پمپ های آتشنشانی یا باید برنز باشند و یا استنلس استیل. پروانه چدنی هرگز نباید در بوستر پمپ های آتشنشانی استفاده گردند.
محور
محور بوستر پمپ باید استنلس استیل باشد. بعلاوه استانداردهای FM 1311 و UL 448 قوانین واضحی جهت طراحی محور بوستر پمپ های آتشنشانی عنوان کرده اند.
آب بندی
نوار گرافیتی نوع بدون آزبست
یاتاقانها
بلبرینگ های روانکاری شده با گریس. بلبرینگ ها باید به حد کافی استحکام داشته باشند تا حداقل ۵۰۰۰ساعت در ماکزیمم بار دوام آورند.
-
منحنی عملکرد بوستر پمپ های آتشنشانی:
بر طبق استاندارد
-
موتورهای الکتریکی
الکتروموتورها می بایست بر طبق استاندارد باشند
دیزل موتورها
– موتورهای دیزلی استفاده شده در بوستر پمپ های آتشنشانی، می بایست قابل اطمینان، با کیفیت بالا و برای سیستم های آتشنشانی طراحی شده باشد.
– در حالتی که موتور دیزل انتخاب شده است، می بایست دمای محیط و ارتفاع از سطح دریا مورد توجه قرار گیرد.
– بوستر پمپ و دیزل موتور می بایست توسط کوپلینگ های انعطاف پذیر کوپله شوند.
– دیزل موتورها می بایست مجهز به گاورنر باشند و قابلیت تنظیم سرعت دیزل بین ۱۰درصد شات اف و ماکزیمم بار کاری بوستر پمپ را داشته باشد.
– دیزل موتور باید دارای دستگاه خاموش کننده افزایش سرعت Over speed shut-down device باشد که وقتی سرعت ۲۰درصد افزایش می یابد دیزل خاموش گردد.
– موتور می بایست مجهز به سرعت سنج Tachometer باشد.
– موتور می بایست داری گیج فشار روغن باشد.
– موتور می بایست دارای نشانگر دما باشد.
– تمام نشانگر های کنترلی موتور می بایستی به طور مناسبی به تابلو کنترل متصل گردند.
– هر دیزل موتور می بایستی مجهز به دو باتری ذخیره باشد.
– هر باتری می بایستی دو برابر ظرفیت برای نگه داشتن سرعت میل لنگ که توسط سازنده توصیه شده است، دارا باشد.
– هر دو باتری می بایستی دارای کنتاکتورهای دستی کنترلی باشند تا وارد مدار گردند.
تجهیزات جانبی
– شیرآلات مکش و رانش می بایستی از نوع دروازه ای OS&Y باشند.
– درمواقعی که بین قطر فلنج مکش و لوله مکش اختلاف سایز وجود دارد، یک تبدیل خارج از مرکز می بایست استفاده شود.
– درمواقعی که بین قطر فلنج رانش و لوله رانش اختلاف سایز وجود دارد، یک تبدیل مرکزی می بایست استفاده شود.
بوستر پمپ های آتشنشانی می بایستی دارای، شیر فشار شکن پوسته Casing relief valve، شیر تخلیه هوا در خروجی (برای بوستر پمپ های دو مکشه اسپلیت کیس) و فشار سنج باشند.
بوستر پمپ های جاکی Jockey Pumps
– بوستر پمپ های جاکی برای ثابت نگه داشتن فشار در تمام زمانها در سیستم آتشنشانی استفاده می شود.
– جاکی بوستر پمپ باید فشار خروجی کافی داشته باشد تا فشار مورد نظر سیستم محافظتی آتشنشانی تأمین گردد.
– بوستر پمپ های جاکی همچنین از ایجاد ضربه قوچ وقتی بوستر پمپ اصلی وارد مدار می شود جلوگیری می کند.
سیستم کنترلی بوستر پمپ های آتشنشانی با محرکه الکتریکی
الف) خصوصیات
– پانل می بایستی به طور ویژه برای کارکرد بوستر پمپ های آتشنشانی با محرکه الکتریکی ساخته شوند.
– تمام سیستم کنترلی باید قبل از ارسال از کارخانه توسط سازنده، مونتاژ، سیم کشی و تست گردند.
– طراحی سیستم کنترلی می بایست بسیار قابل اطمینان باشد.
– مفهوم هر لامپ و یا دکمه و مانند آن روی پانل می بایستی به گونه ای نوشته شود که امکان پاک کردن و یا از بین بردن آن نباشد.
ب) پوشش Enclosure
– پانل می بایستی به طور مطئمنی در برابر قطرات آب محافظت شود (حداقل مطابق توصیه های NEMA و IEC). وقتی که تجهیزات در محیط های بیرون و یا ویژه ای نصب می گردند، درجه حفاظت تابلو می بایستی مناسب باشد.
– پانل می بایستی کاملاً روی زمین مستقر شود.
– پانل های نوع ایستاده On stood یا دیواری می بایستی مجهز به تمام تجهیزات لازم جهت نصب باشند.
– پانل می بایستی به طور مطمئنی قفل شود.
پ) راه اندازی و کنترل
– راه اندازی و کنترل می بایستی بصورت دستی یا اتوماتیک باشد.
– کنترلر اتوماتیک باید خود عمل کننده Self-acting برای راه اندازی و محافظت الکتروموتور باشد.
– وقتی سویچ فشار استفاده می شود، باید سویچی استفاده شود که مستقل از تنظیمات بالا و پایین کالیبر در مدار کنترل باشد.
– برای تمام بوستر پمپ ها و همچنین بوستر پمپ جاکی، هر کنترلر باید سویچ فشار جداگانه مخصوص خودش را داشته باشد.
– برای حالت غیر اتوماتیک، سوئیچ عملکرد دستی روی کنترل پانل باید به گونه ای باشدکه موتور به صورت دستی روشن شود و عملکرد سوئیچ دستی تأثیری بر سوئیچ فشاری نداشته باشد. سیستم باید به گونه ای باشد تا موقع خاموش کردن دستی، سیستم در حالت کار باقی بماند.
ت) تجهیزات سیگنال و آلارم
– یک نشانگر قابل رویت باید دسترسی توان در تمام فازها را نمایش دهد.
– نقص فاز یا برگشت فاز Phase reversal در ترمینال کنتاکتورهای موتور باید مونیتور شود. تمام فازها می بایستی مونیتور شوند.
– کنترلر باید مجهز به مدارات عملکرد زیر باشد:
الف) کارکرد موتور و بوستر پمپ
ب) دو فاز شدن جریان
پ) برگشت فاز
ت) کنترلر به منبع جایگزین Alternative source متصل شده است.
سیستم کنترلی بوستر پمپ های آتشنشانی با محرکه دیزلی
الف) خصوصیات
– کنترلرها می بایست به طور ویژه برای کارکرد بوستر پمپ آتشنشانی با محرکه دیزلی ساخته شوند.
– تمام سیستم کنترلی باید قبل از ارسال از کارخانه توسط سازنده، مونتاژ، سیم کشی و تست گردند.
– تمام کنترلرها باید دارای علامت Diesel Engine Fire Pump Controller باشند و نام سازنده دستگاه در محل مناسبی درج گردیده باشد.
ب) پوشش
– کنترلر می بایست تا جایی که عملاً امکان دارد نزدیک دیزل موتور باشد و در کنار آن نصب گردد.
– کنترلر باید در محلی نصب گردد و یا به طریقی محافظت گردد که امکان خرابی ناشی از پاشش آب از بوستر پمپ ها و یا اتصالات نباشد.
– پوشش باید مطابق استاندارد NFPA 70 باشد.
پ) راه اندازی و کنترل
– راه اندازی و کنترل می بایستی به صورت اتوماتیک و یا غیر اتوماتیک باشد.
– منبع تغذیه اولیه کنترلر نباید برق ac باشد.
– وقتی سیستم کنترل فشار آب استفاده می شود، مدار کنترل باید سوئیچ فشاری داشته باشد که مستقل از تنظیمات بالا و پایین کالیبراسیون باشد.
ت) تجهیزات سیگنال و آلارم
– برای حالات زیر می بایست نشانگرها و آلارمهای جداگانه ای وجود داشته باشد:
-
از کار افتادن استارت اتوماتیک موتور
-
خاموش شدن موتور به خاطر سرعت غیر مجاز Over speed
-
خرابی باتری.
-
از کار افتادن شارژر باتری.
-
فشار بسیار پایین روغن در سیستم روانکاری
-
دمای سیستم خنک کاری
ث) اتصالات و سیم کشی
– اجزای سیم کشی کنترلر باید به صورتی باشد که برای کارکرد دائم مناسب باشد.NEMA MG-1 باشند.
– تمام الکتروموتورها می بایست مناسب جهت کارکرد دائم باشند.
– موتورها نباید سرویس فاکتور کمتر از ۱٫۱۵داشته باشند.
– در مواقعی که امکان پاشش آب وجود داشته باشد، الکتروموتورها می بایست از نوع TEFC باشند.
– در مواقعی که عدم قطعیت در تأمین برق وجود دارد، می بایست منبع قدرت یدکی تأمین شود.
– وقتی ژنراتور برای تأمین برق الکتروبوستر پمپ استفاده می شود، منبع انرژی می بایست الزامات استاندارد NFPA 110 را داشته باشد.NFPA
20 منحنی مشخصه بوستر پمپ های آتشنشانی به صورت زیر تعریف می شود:
الف) هد شات اف .
برای تمامی انواع بوستر پمپ، هد نقطه شات اف نباید از ۱۴۰درصد هد نقطه کاری تجاوز نماید.
ب) دبی و فشار نقطه کاری.
منحنی مشخصه بوستر پمپ باید از محل تلاقی دبی و فشار نقطه کاری و یا بالاتر از این نقطه عبور نماید. به عبارت دیگر در بوستر پمپ های آتشنشانی تلرانس منفی برای بوستر پمپ مجاز نمی باشد.
پ) بار اضافی.
منحنی عملکرد بوستر پمپ باید به گونه ای باشد که در دبی های بیش از ۱۵۰درصد نقطه کاری، هد بوستر پمپ بیش از ۶۵درصد افت نکند.
ث) تأثیر طراحی پروانه روی منحنی عملکرد بوستر پمپ های آتشنشانی.
پروانه بوستر پمپ ها بر اساس نوع کاربردشان برای هدهای پایین، متوسط و بالا طراحی می شوند. در شکل های زیر تأثیر طراحی پروانه بر مشخصه های فشار و دبی نشان داده شده است.
ج) سایر خصوصیات بوستر پمپ های آتشنشانی
– تمام اندازه گیریها و محاسبات باید برای آب تمیز با دمای ۲۰درجه سانتیگراد انجام شود.
– برای حالتی که دبی به ۱۵۰درصد نقطه کاری می رسد، توان مورد نیاز موتور می بایست مشخص شود و در صورت درخواست کارفرما توان نامی محرکه بر اساس این حالت انتخاب گردد.
– برای اطمینان از عملکرد بوستر پمپ ها در شرایط خواسته شده، سازنده می بایست هر بوستر پمپ را جداگانه با آب تست نماید و گواهینامه های تست را ارائه نماید. در گواهینامه تست می بایست منحنی عملکرد، توان جذبی موتور و منحنی بازده نشان داده شود.
– در مواقعی که بوستر پمپ می بایست مکش منفی انجام دهد نباید از بوستر پمپ های سانتریفوژ استفاده نمود.
– هر بوستر پمپ می بایستی پلاک جداگانه ای داشته باشد. در پلاک بوستر پمپ می بایست فشار کاری، دبی نقطه کاری، سرعت چرخش و فاکتورهای عملکرد موتور ذکر گردد.
– هر بوستر پمپ می بایستی دارای فشار سنج در سمت رانش و مکش باشد.
– پوسته هر بوستر پمپ می بایستی دارای شیر فشار شکن باشد.
– کوپلینگ موتور بوستر پمپ و سایر اجزا دورانی بوستر پمپ می بایستی مجهز به محافظ (گارد) باشد.NFPA 20 چهار گونه هستند:
-
بوستر پمپ های سانتریفوژ تک طبقه افقی Horizontal End Suction Centrifugal Pump
-
بوستر پمپ های عمودی خطی Vertical In-Line Pump
-
بوستر پمپ های اسپلیت کیس یا همان بوستر پمپ های دو مکشه Horizontal Split-Case or Double Suction Centrifugal Pump
-
بوستر پمپ های عمودی توربینیVertical Turbine Pump